سه شنبه ۱۶ مرداد ۹۷
خوب یادم هست از همان کودکی از اینکه کسی اسمم را کج یا خلاصه کند بدم میآمد، مثلا همان موقعهایی که فرشته را از روی محبت یا صمیمیت "فری" یا بقیه از روی شوخیهای دوستانه "فرشتو" یا "فَرو" میگفتند احساس خوبی نداشتم ؛ یادم نمیآید به فری گفتنها، با وجودم دوست نداشتن، واکنش خاصی نشان داده یا گفته باشم که مرا اینگونه خطاب نکنید اما به فرو و فرشتو همیشه با شوخی یا عصبانیت واکنش نشان میدادم تا مبادا عادت شود و بماند، تا جایی که امروز تقریبا همه میدانند که نباید مرا فرشتو یا فرو خطاب کنند وگرنه ناراحتیام را در پی دارد!
متاسفانه در نواحی ما تا حدود زیادی مرسوم است که اسامی اشخاص را درست ذکر نمیکنند و یا به عبارتی اسامی را کج میکنند مثلا اسم زیبای مریم را مَرو یا مریَمو و نام مبارک علی را علو خطاب میکنند!
دقیقا نمیدانم از کی اما فکر میکنم از همان زمانی که فهمیدم چقدر به نامم حساسم قانون "اسم مردم رو درست بگید" را در خانه اجرا میکنم، فرقی نمیکند فرد مقابلم چه کسی باشد پدر یا مادر یا خواهر و برادر، در هر صورت متذکر میشوم که اسم کسی را کج نکنید همانطور که دوست ندارید کسی اسم شما را کج کند، اما در طول این یکی ، دو سال به نکات جالبی هم پی بردم.۱) اسامی خیلی از افراد کج جا افتاده است! مثلا همسایهی ما سردار نام داشت (خدایش بیامرزد) اما همه او را سردارو صدا میکردند و پسرش جواد را جوادو، وقتی علت را جستجو کردم به این جواب رسیدم "خودشون (خانوادهاش) هم بهش همین رو میگن، وقتی خودشون میگن خب مردم هم همین رو میگن"! یا دیگری که اسمش سیامک است و از همان بدو تولد خانوادهاش او را "سیُو" خطاب کردند و حالا هیچ کس سیامک را به زبان نمیآورد و حتی خیلیها اسم صحیحش را نمیدانند! وقتی در خانواده حرمت اسامی و اشخاص حفظ نشود و خودمان برای خودمان یا نزدیکانمان احترام قائل نشویم انتظار داشتن از دیگران سخت است!
۲) دخترها و البته بیشتر پسرها در جمعهای دوستانه اسامی دوستانشان را کج میکنند، مثلا محمد را ابتدا مَمَد و وقتی کمی صمیمیتر شدند یا برعکس بحثی بین آنها پیش آمد آن را مَمَدو خطاب میکنند به همین طریق حسین که حسینو و حسن که حسنو یا زهرا که زَهرو و فاطمه که فاطو* خطاب میشوند و سپس این خطابها از جمعهای دوستانه خارج شده و وارد اجتماع میشود و در بسیاری از موارد برای همیشه روی فرد باقی میماند. از همان ابتدا نسبت به تلفظ صحیح اسمتان واکنش نشان دهید تا گرفتار عواقب بعدی آن نشوید.
* فاطمه را هرگز فاطو خطاب نکنید، پیامبر به فاطمه و حرمت آن بسیار تاکید داشتهاند.
۳) متاسفانه بعضی از اسامی کج بودنشان عادی شده است! مثلا ممد و علو و فاطو و زهرو در جامعهی ما جا افتادهاند و دیگر کمتر کج شدهی این اسامی را بد میدانند!
نکته: بعضی از اسامی و القاب و ... در زبان عامیانه دچار فرسایش شدهاند! مثلا کربلایی که کَل یا مشهدی که میش گفته میشوند یا مثلا ابراهیم که ابریم جا افتاده است خارج از قاعدهی کج کردن هستند.